Opgave van de RES
Wat is de relatie van de RES met het duurzaamheidsbeleid in de gemeente?
In veel gemeentelijk duurzaamheidsbeleid staat beschreven wat de eigen ambitie is en welke stappen er de komende twee tot vier jaar door de gemeente gezet gaan worden om dat te bereiken. In veel gevallen is deze ambitie groter dan van het Rijk (2050 energieneutraal). De RES gaat helpen om deze ambities te realiseren.
Maakt elke RES-regio dezelfde energieanalyse zodat het kan worden opgeteld?
Voor de vergelijkbaarheid en optelbaarheid van alle RES’en wordt in heel Nederland gewerkt met dezelfde uitgangspunten en rekenregels. Hiervoor is een landelijk model gemaakt, op basis waarvan iedere regio haar RES kan opstellen. Zo kan de voortgang van de uitvoering ook gemonitord kan worden: hoe staan we er als regio en als land voor.
Waarop is de elektriciteitsopgave van de RES gebaseerd?
Om 49% CO2 reductie in 2030 te behalen is grootschalige opwek van hernieuwbare energie nodig. De opgave is onder andere, om 35 TWh aan duurzame elektriciteit op land op te wekken. Om in 2030 voldoende opwek van duurzame elektriciteit te realiseren, maken we gebruik van bewezen technieken. Bij de berekening van de benodigde duurzame elektriciteitsproductie op land, is de productie van wind op zee al meegerekend. Net als het zuiniger omgaan met ons energieverbruik en de toename van zonnepanelen op woningen. Wat er dan over blijft aan benodigde duurzame elektriciteit is 35 TWh (grootschalige zonnedaken, zonneparken, windturbines). Daarvan zit landelijk gezien al een groot deel in de ‘pijplijn’: projecten die net gestart zijn bijvoorbeeld.
Bekijk hier de Factsheet "Stand van zaken zon en wind op land (pdf, 847 KB)" en het bij behorende overzicht "Vragen en antwoorden zon en wind op land (pdf, 64 KB)".
Zijn nieuwe locaties voor zon- en windparken nodig om het klimaatdoel te halen?
Ja die zijn nodig. Op sociale media was er discussie over of het doel van 35 TWh in 2030 niet al bijna gehaald was. Uit de monitor van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) blijkt dat het doel van 35 TWh in 2030 weliswaar binnen de door PBL benoemde bandbreedte valt. Maar ook dat dat geen gelopen race is. Het vraagt om een grote inspanning en lastige, vaak politieke, keuzes in de regio’s en op nationaal niveau.
Verschillen tussen de op social media al genoemde hoeveel TWh en de analyse van het PBL worden voornamelijk verklaard door andere aannames. Bijvoorbeeld ten aanzien van de ‘mate van zekerheid’ dat projecten in de ‘pijplijn’ (waarvoor vergunning/subsidie is aangevraagd) daadwerkelijk worden gerealiseerd.
De ervaring is dat een deel van alle voorgenomen projecten afvallen voordat ze daadwerkelijk worden gerealiseerd, soms ten gevolge van juridische procedures.
In het Klimaatakkoord is naar de ruimtelijke uitvoerbaarheid gekeken. Daar is bewust gekozen voor een behapbare opgave. Deels vanwege ervaringen uit het verleden, deels omdat de RES-systematiek zich ook nog moest ontwikkelen. Dit wordt nu door de analyses onderschreven.
Er blijven namelijk nog de nodige afwegingen te maken zoals: past het op het energienet? Wat is de uitkomst va het gesprek met bewoners? Wat is de impact op de natuur? Ook onderzoeken die uiteindelijk bij concrete projecten uit de pijplijn gedaan moeten worden, kunnen leiden tot andere uitkomsten en afwegingen.
Daarom is in het Klimaatakkoord afgesproken uit te gaan van enige “overprogrammering.” Dit geeft ruimte om deze afwegingen te maken. Met andere woorden: er valt dan nog wat te kiezen.
Eind dit jaar komt PBL met geactualiseerde gegevens op basis van de dan beschikbare CBS gegevens.
Hoeveel duurzame energie moet Foodvalley gaan opwekken voor de RES?
De RES kent geen taakstellingen per regio, maar redeneert vanuit de landelijke doelstelling van 35 TWh aan duurzaam opgewekte elektriciteit in 2030. Dat getal hangt samen met nationale, internationale en provinciale afspraken. Iedere regio onderzoekt in de RES welke bijdrage aan deze landelijke opgave kan worden geleverd. In het Gelders Energie Akkoord was al de ambitie vastgelegd om in 2050 energieneutraal te zijn, en in 2030 een CO2-reductie te realiseren van 55% ten opzichte van 1990.
Voor de RES wordt geen harde taakstelling gehanteerd, maar juist onderzocht hoe de regio een zo groot mogelijke bijdrage kan leveren aan deze landelijke opgave en regionale ambities.
Om te kunnen beoordelen of dat. lukt, is wel langs een aantal redeneerlijnen berekend hoeveel opgesteld vermogen aan duurzame opwek ongeveer nodig is om naar verhouding bij te dragen.
Als wordt geredeneerd vanuit een reëel aandeel van de 35 TWh, komt dit neer op een bandbreedte tussen 0,3 Twh en 0,7 Twh:
Inwonersaantal Foodvalley t.o.v. Nederland 0,7 TWh
Huidig energiegebruik Foodvalley t.o.v. Nederland 0,3 TWh
Totaal grondoppervlakte Foodvalley t.o.v. Nederland 0,6 TWh
Totaal opwekpotentie Foodvalley t.o.v. Nederland 0,4 TWh
Regio Foodvalley werkt in de concept-RES uit hoe we minimaal 0,75 TWh aan zonne- en windenergie kunnen opwekken. Onze ambitie gaat verder: 1 TWh in 2030.
Wat is de warmteopgave in de RES?
De warmteopgave is de energie om onze huizen te verwarmen en van warm water te voorzien. Voor de warmteopgave maken we een Regionale Structuur Warmte (RSW). Dit is een overzicht op kaart van:
- alle bestaande en toekomstige duurzame warmtebronnen (restwarmte, biomassa, geothermie en aquathermie)
- de potentiële vraag om warmte
- een overzicht van de benodigde warmte-infrastructuur.
Deze RSW maken we met de lokale en regionale overheid, netbeheerder(s) en relevante (huidige en toekomstige) betrokkenen. We beschrijven hoe de beschikbare warmtebronnen en de potentiële warmtevraag in de regio kan worden gekoppeld op een logische, efficiënte en betaalbare manier. En welke gevolgen dit heeft voor warmte-infrastructuur. De RSW is onderdeel van de concept-RES.
Wat is restwarmte?
Restwarmte is warmte die overblijft als onderdeel van een (industrieel) proces. Denk aan de restwarmte van hoogovens, vuilverbranding of de restwarmte van een datacenter. Deze restwarmte kan weer benut worden als verwarmingsbron.
We doen al zoveel aan verduurzaming, waarom nog meer?
Gelukkig doen we al veel aan verduurzamen, maar er moet nog meer gebeuren om in 2030 ons land te voorzien van duurzame energie. Dat is nodig om te voorkomen dat de aarde met meer dan 2 graden Celsius opwarmt. Het biedt ook kansen voor economische groei, werkgelegenheid, mobiliteit, toerisme en recreatie, onderwijs en onderzoek. Duurzame energie biedt ons en onze kinderen ook een schone en gezonde leefomgeving in de toekomst.
Hoe gaan we de energietransitie van fossiel naar duurzaam betalen?
De betaalbaarheid is voor alle gemeenten en regionale overheid een belangrijk aandachtspunt. Hoe, hoeveel, wanneer en waarvoor wie betaalt is nog onduidelijk. Naar de kosten van de energietransitie wordt onderzoek gedaan. De betrokken overheid (regionaal en lokaal) voert hierover wel overleg met het Rijk via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen. De landelijke overheid moet hierover beslissen, dat doen wij als regio Foodvalley niet. Wel nemen we in de afweging van mogelijke oplossingsrichtingen betaalbaarheid mee als een belangrijk criterium. Uitgangspunt is dat iedereen mee kan doen.
Staat uw vraag er niet bij of heeft u een aanvullende vraag, neem dan contact op.