Hoe maak je de voedselomgeving langs snelwegen gezonder?
Voor wie langs de snelweg wat wil eten of drinken, is de gezonde keuze meestal niet de meest voor de hand liggende keuze. Om dit te veranderen hebben onderzoekers van Wageningen University & Research en het Voedingscentrum belanghebbende organisaties en bedrijven samengebracht om concrete actiepunten te ontwikkelen die het aanbod langs snelwegen gezonder kunnen maken. De resultaten staan in het rapport Gezond onderweg.
Gecoördineerde aanpak nodig
Kathelijne Bottema Adviseur Eetomgevingen bij het Voedingscentrum: “Met het rapport Gezond onderweg hebben we gezamenlijk in kaart gebracht welke concrete acties zouden kunnen bijdragen aan een gezonder aanbod langs onze snelwegen”. “Dit project legt de vinger op de zere plek”, vult dr. Maartje Poelman, Universitair Hoofddocent bij Wageningen University & Research aan. “Veel verschillende factoren houden momenteel de overwegend ongezonde voedselomgeving langs snelwegen in stand. Op verschillende niveaus moeten er zaken veranderen, als we echt naar een gezondere voedselomgeving willen. Dit maakt dan ook dat er meerdere acties gelijktijdig aangepakt moeten worden. Het vergt een gecoördineerde aanpak om duurzame en impactvolle resultaten te bereiken. De opgehaalde inzichten van dit onderzoek vormen een goede basis om verder richting te geven aan deze opgave.”
Van inzicht naar concrete acties
Om tot de actiepunten in het rapport te komen kwamen stakeholders (bijv. tankstations, wegrestaurants, supermarkten, overheden, producenten, vrachtwagenchauffeurs) twee keer samen. In de eerste bijeenkomst zijn de onderliggende factoren, die van invloed zijn op de huidige grotendeels ongezonde voedselomgeving langs snelwegen in kaart gebracht en gevat in een systeemkaart. Uit deze systeemkaart blijkt hoe verschillende factoren de huidige omgeving in stand houden. Ook toont de systeemkaart de complexiteit van het probleem. Tijdens de tweede bijeenkomst formuleerden de deelnemers gezamenlijk 31 concrete actiepunten om de vastgestelde uitdagingen aan te pakken.
Acties
De actiepunten zijn gegroepeerd in zes verschillende thema's, namelijk: ketensamenwerking, voedselaanbieders/levensmiddelenindustrie, de overheid, de weggebruiker, sociaal-maatschappelijke factoren en mondiale trends. Twee voorbeelden van acties zijn:
- Richt een stuurgroep op die bestaat uit verschillende partijen uit de gehele keten om samen te werken aan een gezonde voedselomgeving onderweg, en geef hiermee invulling aan de doelstellingen in het Nationaal Preventieakkoord.
- Maak een gezond voedselaanbod onderdeel van vergunningen vanuit de overheid voor de verhuur van stopplaatsen.
Dit onderzoek is nog maar de eerste stap en dit ingewikkelde systeem aanpakken vergt langdurig en intensief samenwerken. Hiervoor is de inzet en commitment van alle betrokken partijen nodig.