Voortgang Strategische Agenda 2021

• Manifest Gezonde Leefomgeving Veehouderij
  In 2020 is de projectperiode afgerond. Het praktijkgedeelte wordt vervolgd onder de RegioDeal Foodvalley, spoor emissiereductie. 
• Schone Lucht Akkoord:
  In 2020 hebben we als regio het Schone Lucht Akkoord (SLA) getekend, en de afzonderlijke gemeenten hebben dit in 2021 bekrachtigd bij het ministerie. In 2021 is een uitvoeringsplan opgesteld.
• Vrijkomende agrarische bebouwing (VAB):
  In 2017 - 2020 is het Programma VAB uitgevoerd en afgerond. Na het aflopen hiervan is in 2021 door de Stuurgroep voor het vervolg van het programma een scherpere prioritering van projecten en activiteiten ingezet. In overleg met de Provincie Utrecht is de samenwerking gericht op twee projecten die samen met Regio Amersfoort worden uitgevoerd:
  • Beleidsmatige samenwerking VAB en functieverandering: Het doel is om te komen tot een op elkaar afgestemd functieveranderingsbeleid en gezamenlijke aanpak binnen de gemeenten en provincies. 
  • Circulaire toekomst VAB: Dit project heeft tot doel om een bijdrage te leveren aan het sluitend krijgen van circulaire ketens in de regio, een businesswaardemodel te creëren voor het slopen van stallen, onderzoek te doen naar relevante regelgeving en financiële stimulansen. Uit de resultaten blijkt tot nu toe dat er inhoudelijk voldoende aanknopingspunten zijn om de volgende stap te zetten in de vorm van een experiment met een fysiek tussenstation voor vraag en aanbod van materiaal uit VAB-locaties. Er is nog wel budget nodig voor de uitvoering. 
• Gebiedsprocessen Binnenveld, De Valk en Veenhuizerveld:
  De samenwerkende overheden (rijk, Regio Foodvalley, provincie Gelderland en waterschap Vallei en Veluwe) gaan in afgebakende (geografische) gebieden via een integrale gebiedsaanpak met betrokken partijen op zoek naar een optimale mix aan maatregelen. Het maatregelenpakket focust zich op:
  • toekomstperspectief voor de aanwezige agrariërs (zowel voor stoppers als voor blijvers)
  • klimaatopgave (met bijzondere aandacht voor het aanvullen van de strategische grondwaterreserve)
  • bijdrage aan natuurherstel op en langs de Veluwe (impuls aan de biodiversiteit).
• Landbouwperspectief
  In 2021 is, als onderdeel van de Regionale Ruimtelijke Verkenning, het initiatief genomen om te komen tot een ruimtelijk-economisch toekomstperspectief voor de landbouw en het landelijk gebied in onze regio.

• Er is een project gestart om samen met supermarkten in de regio consumenten sneller en bewuster de keuze te laten maken om ook (bestaande) plantaardige eiwitten te gebruiken.
• Coalitie Preventie in de Regio Foodvalley: er is een programmamanager aangesteld met onder meer als doel om voor een betere aansluiting met de gemeenten te zorgen.
• Korte voedselketens: er zijn nieuwe POP3 aanvragen gedaan door initiatieven in de regio. Er wordt onderzocht hoe de regio de communicatie van de korte keten in de regio het beste kan ondersteunen. 
• Proeftuin Voedselverspilling: de proeftuin loopt tot eind 2021. In alle kolommen vinden activiteiten plaats vanuit de proeftuin en worden er voorbereidingen getroffen voor de verspillingsvrije week in september.
• Voor het HIK is het opstartbudget er, maar er is nog extra budget nodig om te continueren.

Tussen 1 oktober 2020 en 21 april 2021 is definitieve RES1.0 uitgewerkt. Met verschillende gebiedsgerichte studieopdrachten en 5 bestuurlijke werkgroepen. Er is een burgerforum inclusief brede burgerraadpleging uitgevoerd. We hebben bijeenkomsten georganiseerd: webinars (netcapaciteit, burgerforum &PWE, Wespendief), Raden/Staten/AB-bijeenkomsten, bewonersbijeenkomst, Stuurgroepen, Stakeholderoverleggen, Kernteam- en Ambtelijke overleggen. Een complete beschrijving van de overleggen en onze aanpak is te vinden op de site van de RES.   

• De RES is op 21 april door de colleges, GS en besturen van het waterschap aangeboden aan de raden, staten en AB’s.
• Voor 5 juli 2021 is de RES1.0 vastgesteld door de raden, staten en AB-leden (8 raden, 2 provincies en 2 waterschappen).
• Er zijn verschillende wijzigingen en opmerkingen meegegeven. Hierover zijn afspraken gemaakt tijdens het stakeholderoverleg van 9 juli.
• In augustus en september vindt een brede evaluatie over het doorlopende RES proces plaatst. De uitkomsten hiervan worden meegenomen in het vervolg van de RES.

Vooruitblik

• Komende maanden wordt gewerkt aan een gezamenlijk Uitvoerings- en Samenwerkingsprogramma (USP). Daarover wordt half november besloten. Er wordt ook gewerkt aan capaciteit en continuïteit in het projectteam.
• Het vervolgproces richting RES2.0 wordt uitgewerkt in een plan van aanpak. De formele Startnotitie rondom de besluitvorming en vaststelling van RES2.0 (opleverdatum: 1 juli 2023) vindt plaats in het najaar van 2022.

Financiering continuering RES-proces

Er wordt aanvullende subsidie aangevraagd bij de provincie Gelderland (deze heeft de provincie extra ter beschikking gesteld tbv borging continuïteit RES-teams). Aanvullende financiering vanuit het Rijk is voor dit jaar (juli t/m december 2021) inmiddels toegekend en de verwachting is dat dit voor komend jaar ook gebeurt. Dat horen we op korte termijn. Daarna is het afhankelijk van een nieuw Kabinet.

• Barneveld Tomorrow loopt goed. Er zijn plannen om het concept verder te ontwikkelen en te verbreden naar andere delen van Regio Foodvalley.
• Food Academy Nijkerk: hiervoor zijn extra middelen beschikbaar gemaakt vanuit Provincie Gelderland Actieplan Werken aan Werk.
• Digilab: dit wordt uitgevoerd door Knooppunt Techniek.
• ICT Campus: hier lopen 3 programmalijnen; 1) verbeteren vestigingsklimaat, 2) innovatieve ontwikkelingen m.b.t. ICT  rondom Foodvalley thema’s, 3) jongeren stimuleren om te kiezen voor ICT gerelateerde opleidingen en te behouden voor de regio.
• Matchingsplatform: deze is ontwikkeld en staat live op werkeninregiofoodvalley.nl en wordt momenteel verder ingevuld met regionale informatie.

Het Living Lab Regio Foodvalley Circulair zorgt voor inspiratie, kennisdeling en ketenprojecten op verschillende thema’s binnen de circulaire economie. Sinds oktober 2020 zijn op alle thema’s werkplaatsbijeenkomsten geweest (ca. 4x per jaar), is er een Living Lab Day georganiseerd (jaarcongres), is een verbinder aangesteld voor het MKB, heeft het onderwijsnetwerk zich uitgebreid en zijn nieuwe partners toegetreden. Er is voortgang voor de 3 pijlers inspiratie, kennisdeling en ketenprojecten en de samenwerking in de triple-helix functioneert goed. De voortgang van verschillende projecten (zoals het waterstofproject Milkrun, het Technasiumproject rondom Voedselverpilling en secundaire bouwmaterialen van stichting Insert) zijn uitgelicht in o.a. Groei, Vallei Business Magazine, de nieuwsbrief van het Living Lab en via andere mediakanalen. 

• Kantoren: 
  Het doel is tot een gedifferentieerd aanbod aan kantoren en kantoorlocaties komen, dat aansluit op de toekomstige vraag naar kantoren en bijdraagt aan het realiseren van de ambities van Regio Foodvalley. Dat is belangrijk voor een goed vestigingsklimaat. Het beleid geeft antwoord op de vraag: Welke kantoorlocaties zijn nodig om de ambities van de Regio Foodvalley maximaal te realiseren en tegelijkertijd het lokale en regionale bedrijfsleven optimaal te blijven accommoderen? Momenteel beschikken we over actueel kantoren beleid.
• Monitor bedrijventerreinen: 
  Het doel van de monitor bedrijventerreinen is om de regiopartners inzicht te geven in de recente uitgifte van kavels op bedrijventerreinen. We gaan zorgvuldig om met de schaarse ruimte en monitoren daarom jaarlijks de ontwikkeling van de werklocaties/bedrijventerreinen. Zo maken we de uitwerking van onze ambities inzichtelijk en kunnen tijdig interventies doen op beleid naar toekomstbestendige werklocaties. De monitor bevat o.a. informatie over de uitgifte per bedrijventerrein in het voorgaande jaar, over de herkomst van de betreffende bedrijven, over de economische sectoren waarin ze actief zijn en over de gemiddelde kavelomvang. Zo geeft de monitor een onderbouwd kwantitatief en kwalitatief inzicht in de recente uitgifte. In het kader van duurzame verstedelijking en toekomstbestendige bedrijventerreinen geeft de monitor ook inzicht in de status van de locaties die bedrijven achterlaten en de plannen die er zijn om daarnaartoe te werken (door o.a. revitalisering en herstructurering). In 2020 hebben we de monitor verbreed met voorbeelden van verduurzaming op bedrijventerreinen in de regio.
• Perifere detailhandelbeleid (PDV):
  Het regiobestuur heeft begin juni het PDV beleid vastgesteld. Nu liggen de beleidsuitgangspunten voor besluitvorming bij de raden. Actueel PDV beleid draagt bij de leefbaarheid door leegstand in de binnenstedelijke winkelgebieden te voorkomen. De acht gemeenten voeren hetzelfde beleid uit en maken hierover regionale afspraken. Als gemeenten hier verschillend mee om zouden gaan dan is er kans dat een beleidskeuze in één van de gemeenten negatieve invloed heeft op de winkelgebieden in andere gemeenten in de regio.
• Regionaal programma werklocaties (RPW): 
  Het doel is voldoende toekomstbestendig aanbod van bedrijventerreinen van de juiste kwaliteit, waarbij de toekomstige marktbehoefte (volgens de prognoses) het uitgangspunt is. In 2021 hebben we die visie en het RPW geactualiseerd. Het regiobestuur heeft opdracht gegeven om deze actualisatie verder te verdiepen naar een RPW waarin naast de kwantitatieve aanbod en behoeften de opgaven van de toekomst centraal staan. De omvang en het soort ruimtevraag verandert daarbij, denk aan een circulaire economie, energietransitie, robotisering en digitalisering. Het goed begrijpen en kunnen vertalen van de impact van deze trends op de ruimtevraag van bedrijven is cruciaal voor een toekomstbestendige voorraad werklocaties.
• Aanpak knooppunt A1-A30:
  Eind 2020 is de Sober+ vastgesteld als voorkeursalternatief voor de herstructurering van de A1-A30 bij Barneveld. In het voorjaar 2021 is een bestuursovereenkomst voor het vervolg getekend. Hiermee is de MIRT- verkenning afgerond en kan de planuitwerking starten.
• Fietsroutes Binnenveld:
  We werken aan een optimaal fietsnetwerk om het gebruik van de fiets als volwaardige modaliteit te ondersteunen. Om dit reden is dit jaar een actuele digitale kaart gemaakt waarin niet alleen de bekende fietsroutes zijn opgenomen, maar ook aanvullende ontbrekende routes. In het Binnenveld wordt gewerkt aan het verbeteren van de bereikbaarheid per fiets, onder andere met een onderzoek naar maatregelen om het sluipverkeer terug te dringen.
• Gebiedsgerichte aanpak Kennisas Ede-Wageningen:
  De gebiedsgerichte aanpak richt zich op 3 gebieden in de KennisAs: WUR campus in Wageningen, BSPW in Wageningen, WFC in Ede. Hier wordt de werkgeversaanpak verder uitgezet, onder andere met een fietscampagne die in mei is gestart. Bij de WUR campus startte daarnaast in maart 2021 een Mobility As A Service project waarbij de medewerkers elektrische deelauto’s voor dienstreizen kunnen gebruiken. Ook worden gebiedsagenda’s gemaakt op basis van een uitgevoerde inventarisatie van kansen en belemmeringen.
• Mobiliteitsconvenant: 
  Eind 2020 was er bij de convenantpartners behoefte aan een programma rondom thuiswerken en fietsstimulering. De mobiliteitsmakelaar ondersteunt de werkgevers met kennis en expertise bij het maken van een goed thuiswerkplan. Werkgevers kunnen daarbij gebruik maken van de ‘thuiswerkvoucher’ van de provincie Gelderland. Fietsstimulering wordt breed opgepakt door het maken van een scans waarbij voor de werkgever in kaart wordt gebracht hoeveel % van de werknemers binnen fietsafstand van het werk woont en een campagne van 12 maanden die wordt verzorgd door Rij2op5. Werknemers die dat willen kunnen gebruik maken van een Ebike uitprobeeractie.
• Rijnbrug:
  In juni hebben Regio Foodvalley en de gemeenten Rhenen en Veenendaal mede getekend voor een bestuursovereenkomst voor het realiseren van een nieuw breder brugdek met 2x2 rijstroken op de Rijnbrug. Deze overeenkomst maakt het ontwerp en de realisatie van een 2x2 rijstroken Rijnbrug mogelijk. Volgens de planning zouden de werkzaamheden moeten worden afgerond in 2025-2026. De huidige problematiek rondom onder andere de Wet natuurbescherming (stikstof) maakt dat de planning onder druk staat.
• Onderzoek Mobipunten:
  In opdracht van de Regio Foodvalley wordt de potentie van zogeheten Mobipunten (mobiliteitshubs) in beeld gebracht, waarin meerdere vormen van mobiliteit worden verbonden, die aansluiten bij de vraag van reizigers en inspelen op nieuwe trends. Het doel is te komen tot het implementeren van mobipunten op centrale locaties in de Regio Foodvalley. Hierdoor ontstaat voor de gebruiker een herkenbaar, uniform platform om over te stappen passend in het huidige en toekomstige door te ontwikkelen regionale vervoersysteem en ter versterking van het OV-vangnet. Locaties die worden onderzocht zijn onder andere NS- en/of busstations in Rhenen, Barneveld Noord, Veenendaal-De Klomp, Harskamp, Nijkerk Corlaer en Wageningen.
• Verkeersdesk Regio Foodvalley:
  Regio Foodvalley werkt sinds 2019 aan een regionale verkeersdesk, een (op termijn openbare) website waar allerlei regionale mobiliteits-gerelateerde data wordt samengebracht, geborgd en ontsloten aan andere overheden en marktpartijen. Dit dient doelen op gemeentelijk, regionaal, provinciaal en nationaal niveau en sluit onder andere aan bij de digitaliseringsopgave vanuit het Rijk. De verkeersdesk is een inmiddels goed gevulde tool waarin allerlei mobiliteit-gerelateerde data binnen de regio is samengebracht. Van verkeerstellingen tot en met verkeersborden, van reistijden tot en met fietspotentie. En er zijn twee “use cases” uitgewerkt: verkeersveiligheid en sluipverkeer, waarmee beleidsmedewerkers en uitvoerders aan de slag kunnen voor beleidsontwikkeling en uitvoering.   

• Ontwikkelbeeld Amersfoort
  De raden buigen zich momenteel over het Ontwikkelbeeld Regio Amersfoort om tijdig te kunnen agenderen op het MIRT-overleg dit najaar.
• Regionale Ruimtelijke Verkenning
  Het eerste deel van de Regionale Ruimtelijke Verkenning is afgerond en ter besluitvorming voorgelegd aan de raden. Nu wordt verder gewerkt aan de uitwerking, die onder meer bestaat uit het Landbouwperspectief.
• Verstedelijkingsstrategie
  Nu het Verstedelijksconcept (bouwstenen en uitgangspunten) klaar is en voor besluitvorming voorligt bij de raden [N.B. is medio oktober afgerond], wordt verder gewerkt aan de uitwerking en concretisering daarvan. Deze uitwerking verloopt via drie gebiedsuitwerkingen en een regionale investeringsagenda. Deze vormen de input voor een akkoord met het rijk, dat begin 2022 gesloten moet worden.